Sunday, October 24, 2010

Wikileaks nedir?

Muhtemelen haberlerde okumuşsunuzdur; 390.000 Irak savaş belgesi Wikileaks'den dünyaya sızdı. Kimdir, nedir bu Wikileaks, bilmeyenlerinize anlatayım.

Wikileaks, dünyadaki herhangi bir insanın politika, etik, insan hakları, savaş, diplomasi ve tarihi konularında istediği bilgiyi/belgeyi bırakabileceği ve kim olduğunun ortaya çıkmasından çekinmeyeceği son derece gizli  bir mesaj kutusu. Bu mesaj kutusuna gizlice bırakılan belgeler kontrol edildikten sonra tüm dünyanın görmesi için Wikileaks.org sitesinde yayımlanıyor.Wikileaks'le ilgili bazı şaşırtıcı bilgiler şöyle;



  • Wikileaks'in sahibi Sunshine Press isimli bir şirket.
  • Kurucularindan biri, baş editörü ve basın sözcüsü Julian Assange isimli eski bir hacker. Geçmişte birçok farklı yeri hack ettikten sonra kırılamayacak güvenlik sistemleri üzerinde kendini ve yazılımlarını geliştirmiş. 1971 doğumlu. 
  • Toplam çalışan sayısı 5 kişi fakat dünyanın farklı yerlerinde 800 üzerinde gönüllü gazeteci ve avukat hiçbir ücret almadan Wikileaks için çalışıyor. 
  • Kendilerine gelen bilgilerin gizli kalması için herhangi bir yerde asla log tutmuyorlar, serverları İsviçre'de (İsviçre kurallarına göre bu bilgilerin açıklanması yasadışı), bilginin gönderiliş şekline ilişkin çok net önerileri var. Mesela asla evinizden ve iş yerinizden bilgi göndermeyin, internet kafe veya wifi üzerinden gönderin diyorlar. Encrypt etmek ile ilgili de birçok önerileri var. Tüm bu önlemler sonunda bilginin kimden geldiğini kendileri dahi bilmiyorlar. 
  • Bilgileri kontrol etmek için klasik gazetecilik yöntemlerini ve gönüllü ağlarını kullanıyorlar. Gerektiğinde diğer gazete ve haber ajanslarından da fikir alıyorlar. 
  • Yılda 200.000usd para harcamaları var ve sadece bağış ile işlerini döndürüyorlar. En büyük bağışçıları ise diğer haber ajansları ve gazeteler. 
  • Wikileaks'in kendi sayfasında yazan amacı özetle medyayı tamamen özgürleştirmek.
  • Haklarında açılan ve kazanılabilmiş bir dava yok ama dava açanlar arasında Çin Hükümeti, Pentagon, Scientology, Katolik ve Mormon kiliseleri ve birçok Rus ve İsviçreli özel kuruluşlar var.
  • Wikileaks adına çalıştığı bilinen kişilere halen pek farklı konularda ve zamanlarda tutuklama, göz altı ve soruşturmalar yapılıyormuş. 
  • Birçok ülke içinde wikileaks kelimesi geçen internet adreslerini banlıyor ama nafile, zira birçok farklı adresten ulaşılabiliyormuş. 
Assange'nin TED konuşması için buraya tıklayabilirsiniz.

No comments:

Post a Comment