Tuesday, September 20, 2011

Amsterdam'ın X'leri

Amsterdam'dayım... Heryerde ¨Amsterdam XXX¨ yazılı. Ankara'nın sembolü nasıl Hitit güneşi ise, Amsterdam'ınki de belli ki XXX. Şehirde seks ve uyuşturucunun yasal olması sebebi ile bu sembol seçilmiş olabilir diye düşünüyor insan. Ama hemen sonra hangi hasta belediye başkanı bunu şehrin sembolü yapar diye düşünüp vazgeçiyorsunuz. 


Araştırınca öğrendim ki XXX 1. yüzyıldan beri Amsterdam'ın sembolüymüş. Bir balıkçı olan St. Andrew 1. yüzyılda X şeklindeki bir çarmağa gerilerek öldürülmüş. Denizci olan Amsterdam'lılar da bu şekli bayrakları olarak seçmişler. İnsanlar bu Xlerin şehirlerini kutsadığına inanıyor. Bir X yangından, bir X selden, diğer X ise vebadan koruyormuş.

XXX daha sonra kraliyet hanedanının arması olarak da kullanılmaya başlamış. Halen bu hanedan armasını da şehrin birçok yerinde görülebiliyor. 

Bu arada şehirde XXX'in seks ve uyuşturucu ilintili kullanımı da turistik olarak oldukça kullanımda. XXX yazılı T-shirtler, çantalar, prezervatifler, anahtarlıklar, terlikler, tahta ayakkabılar, vs heryerde.  

Friday, September 16, 2011

Köpekler neden arabalara havlar?

Hergün eve gelirken bir grup köpek arabamın dibine yanaşarak, çılgın gibi havlıyor ve birine çarpacağım diye ödümü koparıyor. Neden böyle acaba, arabadan mı korkuyorlar diye merak ettim. Meğer içgüdüselmiş. Köpekler avcı hayvanlar olduklarından gerek oyun amaçlı, gerekse avlanmak amaçlı hareketli herşeye havlayıp, saldırmak isteyebilirlermiş. Belgesellerde gördüğümüz gibi önce gözleyip, sonra sinsice ama hızlıca yaklaşıp, sonra da saldırmak isterlermiş. Bu durumda önerilen kaçmadan sabit durmak. Bu durumda oyunu bozmuş oluyorsunuz. Ama eğer amacı avlanmak ise yüksek sesle sizin de bağırmanız çoğu zaman yeterli olacaktır. 

Sunday, September 11, 2011

Burçlar bilimsel mi?

Apollo 11'in aydan dönerken çektiği fotoğraf


Başak burcuyum, yükselenim ise Yengeç. Her iki burcun en belirgin iki özelliği olan çalışkanlık ve duygusallık huylarını da kesinlikle taşıyorum. Birçok kişinin burçlarla tanımlanan kişilik özelliklerini de şahsen gözlemliyorum. Hepsi içgüdüsel olarak sanki gerçekmiş gibime geliyor. Fakat Başak burcunun analitik ve kritik düşünce özellikleri ağır geliyor olacak ki, gezegenlerin insan karakteri ve kaderi üzerinde etkisi olabileceğine aklım ermiyor. Bir çılgın illaki bilimsel araştırmasını yapmıştır diyerek araştırdım ve en Washington üniversitesinde cevabı bulduğumu zannediyorum. Binlerce araştırmanın sonucunu yayınladıkları bu sayfada kısaca "yok öyle birşey" diyorlar. 

Araştırma tüm burçlar üzerinde etkisi çok büyük olduğu söylenen ay üzerinden yapılmış. Dolunay olan ve olmayan günlerde, insanların yaşadıkları duygusal tepkiler ve özellikle agresyonda artış olup olmadığını incelemişler; 

- Almanya'da son 7 yılda gerçekleşen 23.142 saldırının ayın konumu ile ilintisi bulunamamıştır. (2010)
- ABD'de bir yıl içindeki 20.5000 cinayetin ayın konumu ile ilintisi bulunamamıştır. (1979)
- 3 yıl içindeki 361.580 polis aramasının ayın konumu ile ilintisi bulunamamıştır. (1983)
- 18 yıl içinde 782 hasta kaydı ve 4600 doktor kontrolünde ayın durumu ilinti bulunamamıştır. (1997)
- 9 yıl içinde 8.473 acil psikiatrik başvuruda ayın durumu ilinti bulunamamıştır. (2006)
- 58 yılda 4.190 intiharın ayın konumu ile ilintisi bulunamamıştır. (1991)
- Almanya'da 38 yıl içinde 4.071.669 doğumda ayın durumu ilinti bulunamamıştır. (2008)

Buna karşın
- 5 yıl içindeki 11.613 saldırının daha çok dolunay olduğu geceler olduğu görülmüştür (1978)
- 1 yıl içindeki 34,318 suçun dolunay zamanı olduğu görülmüştür (1976)
- 4 yıl içinde kriz merkezine 76.065 başvuru olmuş. yeni ay zamanında kadınlarda artış, erkeklerde düşüş gözlenmiş (2003)
- 36 yıl içinde 354.150 hasta travma hastası olarak acile getirilmiş. Dolunay zamanı hafif artış gözlenmiştir (2009)

Washington üniversitesi durumun daha çok algıda seçicilik olduğunu savunuyor. Eğer alışılmamış bir olay dolunayda meydana gelirse, onu hatırlama olasılığınızın daha yüksek olduğunu öne sürmüşler. Hele Drakula hikayesini biliyorsanız. :)

Sonuçta kesin bir şekilde burçlar vardır, ya da yoktur diyen bir çalışma henüz bulamadım. Gerçek mi değil mi bilmiyoruz ama nasıl ortaya çıktıklarını biliyoruz. Buyrun okuyun Burçların ortaya çıkışı  





Thursday, September 8, 2011

Rahvan at yarışları nedir?

Rahvan at yarışları Ödemiş'de başlayarak Ege bölgesine yayılmış 50 senelik bir spor. Diğer at yarışlarından farklı olarak atlar 4 nala koşmuyor, çok hızlı bir şekilde yürüyorlar. Atın 4 ayağı da aynı anda yerden kalktığında hakem elindeki megafonla uyarıda bulunuyor ve 3 kere uyarılan at ve sürücüsü oyun dışı kalıyor. 

Yarış pistinde 2 ring var. İç ring'de atlar ısınıyor ve talim yapıyorlar, dış ringde ise yarışlar yapılıyor. 

Yarışma farklı sikletlerde oynanıyor;

Deste - 3 yaşın altındaki taylar
Ayak - 4 yaşındaki atlar
Küçük orta - 5 yaş atlar
Büyük orta - 5 ve yukarı yaşta olup, 3 kere küçük orta yarışı kazanmış olan atlar
Baş altı - 5 ve yukarı yaşta olup, 3 kere büyük orta yarışı kazanmış olan atlar
Baş - 5 ve yukarı yaşta olup, 3 kere baş altı yarışı kazanmış olan atlar


Ödemiş'te Rahvan at yarışlarının yapıldığı alanda bölge hastanesi yapılacağı söylentileri var. Ziyaret etmeye karar verirseniz, gitmeden önce bir kontrol etmenizde fayda var.

Sunday, September 4, 2011

Dünyanın en büyük gemileri hangileridir?

Tatildeyken Kuşadası'nda demirlemiş büyük bir yolcu gemisi gördük. Kuşada'sının minik adasından büyüktü. E doğal olarak dünyanın en büyük gemilerini araştırdım.

1) Dünyanın en büyük gemisi olan Prelude, 488mt uzunluğunda ve Shell şirketine ait bir doğalgaz gemisi + istasyonu. Güney Kore'de Samsung tarafından inşa edilen gemi  Avusturalya açıklarında doğalgaz çıkarıyor, depoluyor ve limanlara taşınması için kendinden daha küçük gemilere doğalgazı transfer ediyor. Fotoğrafta tam da böyle bir alışveriş anını görüyoruz. Uçak gemilerinin yaklaşık 6 katı büyüklükte. Shell resmi sitesinde bu gemi/istasyona ait birçok video ve fotoğraf bulabilirsiniz. 

   

2) 458,45mt uzunluğundaki Knock Nevis isimli gemi bir petrol tankeri. Gemi Yunanlı bir işadamı için yapılmasına rağmen ödemeyi tamamlayamadığı için Hong Kong'lu Orient Overseas container Line isimli şirkete satılmış. 87,000 tonluk kapasitesi olan gemi, Seawise Giant ismi ile denize inmiş. Birçok kez satılmış ve isim değiştirmiş. İran - Irak savaşı sırasında demirli olduğu limada Irak hava kuvvetleri tarafından bir paraşüt bombası ile vurulup, olduğu yerde batmış. Savaş sona erince Norman International gemiyi tamir edip "Mutlu Dev/ Happy Giant" adıyla denize indirmiş.  

1991 yılında satıldığında değeri 39 milyon dolarmış.  2010 yılında Hindistanda hurda yapılmak üzere tersaneye çekildiğinde adı Mont imiş.


1970'li yıllarda yapılmış Knock Nevis'in boyuna yakın, uzunlukları 411 ile 406metre arasında değişen 6 petrol gemisi daha bulunuyor. Bu gemiler öyle büyüktüler ki, İngiliz kanalı, Süveyş kanalı gibi dar denizlerden geçemiyolardı. Boru hatlarının da gelişmesi ile birlikte tek tek kızağa alınıp, hurda yapıldılar. 

3) 400metrenin altına indiğimizde yüzlerce konteyner gemisi birer, ikişer, onar, yirmişer metrelik farklarla birbirini takip ediyor. Temsili olarak 2006 yapımı olan Emma Maerskkonteyner gemisini seçtim. 397 mt uzunluktaki bu gemiyi seçmemin sebebi ile 2006 yılında  İngiltere'den Çin'e 10.000 konteyner dolusu Noel hediyesi taşımış olması. Şeker gemi :) Emma aynı zamanda dünyanın en büyük dizel motoruna sahip. Yapılışı esnasında köprüsünde çıkan yangında neredeyse tamamen ıskarta olma tehlikesi geçirmesine rağmen kurtarılabilmiş. Nazar değmesin.


4) Uzunluk olarak benzer olmasına karşın, maden taşıdığı için diğerlerinden farklı olan bir gemiden bahsetmek istiyorum; Vale Brasil: 362mt uzunluktaki gemi Brezilya'dan Asya'ya daha efektif maden taşımak amacı ile inşa edilmiş. Karbon emisyonunu %35 azaltabildiği söyleniyor. Dünyada maden indirebildiği ve aynı zamanda sığabildiği çok az liman olduğu her yere de kabul görmeyen bir gemi.

5) Ve iste sorumun çıkış noktasına geldik. Oasis of the seas: dünyanın en büyük yolcu gemisi.  Titanik'in 5 katı büyüklüğünde; 360mt. 2300'e yakın çalışanı var. Ama bana en ilginç geleni 12.000 ağaç ve çalı dikilmiş olması. Toplam yolcu kapasitesi 5400. Geminin denizin altındaki bölümü sadece 9metre derinliğinde, yani oldukça sığ bir gemi. Bu da aslında dalgalı denizde çok sallanacağı anlamına geliyor. Fakat gemi o kadar büyük ki, fırtınalı günlerde bile kaptanları geminin dengesinden çok memnun olduklarını söylüyorlarmış.

6) Son olarak da USS Enterprise isimli 1961 yapımı uçak gemisi var. 342mt uzunluğundaki bu savaş gemisi dünyanın nükleer enerji ile çalışan ilk uçak gemisi. Amerikan gemisi olunca tabi ki geminin bir takma adı da var; Big E.  Ayrıca içinde 2 nükleer reaktör olan tek gemi. 1962 yılında Ruslar'ın Küba'da nükleer silahlarını yerleştireceklerini haber alan Amerika'lılar Küba'ya blokaj uygulamışlardı. USS Enterprise Florida yakınlarında demirleyerek, Küba'ya giriş ve çıkışları engelleyebilmişti. 1969 yılında ise bir savaş gemisinin fazla ısınması sonucu USS Enterprise'da büyük bir yangın çıkmış ve 27 kişinin ölümüne ve 317 kişinin yaralanmasına sebebiyet vermişti. Eski bir savaş gemisi olmasından mütevellit, Amerika'nın Kore, Vietnam, Hindistan-Pakistan, Körfez savaşı, Afganistan, Irak maceralarında hep görev yaptı. 2010 yılında savaş gemisinin artık renovasyon zamanı da gelmişti. Amerikan ordusu renovasyonun 655 milyon $'ın üzerine çıktığını bildirerek 2013 yılında geminin ıskartaya alınacağını açıkladı.  



Image credits: U.S. Navy photo by Mass Communication Specialist 3rd Class Daniel J. Meshel and Seaman Harry Andrew D. Gordon

Dünyanın en büyük uçağı ile ilgili bilgi almak için tıklayın.